ملاحظاتی در باب زبان قرآن: تحلیلی نقشگرا، تبیینی شناختی-ردهشناختی
نویسنده
چکیده مقاله:
یکی از بحثهای عمده و دامنهدار در حوزه علوم قرآنی، به مسأله زبان قرآن برمیگردد. تاکنون مطالعات بیشماری در مورد ویژگیهای زبان قرآن از جنبههای گوناگون صورت گرفته است. با وجود این، عمدتاً نتایجِ این مطالعات مبتنی بر تحلیلهای دقیقِ برآمده از نظریههای نوین زبانشناختی نیست. ازاینرو، پژوهش حاضر، جهت بررسی جنبههای معینی از زبان قرآن، با کارکردی دوگانه، نخست، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در چهارچوب زبانشناسی نقشگرای نظاممند هلیدی و متیسن (2014) به بررسی ساخت وجهی در جریان گفتگوی خداوند متعال و ابلیس در چهار سوره «أعراف»، «حجر»، «إسراء» و «ص» میپردازد و سپس، طبق نتایج حاصل از این بررسی، با استفاده از مفهوم شناختیِ سرنمونِ رُش (1978)، سلسلهمراتب نشانداری گرینبرگ (1966) و معیار بسامدِ کاربردِ کرافت (2003)، به تبیین شناختی و ردهشناختیِ این نتایج در راستای فهم بهتر ویژگیهای ساختاری زبان قرآن اشاره میکند. نتایج عمده پژوهش نشان میدهد که زبان قرآن، از همان سازوکارهای رایج و قواعد حاکم بر تعاملات زبان بشر بهره گرفته است و به لحاظ زبانشناختی، اساساً زبانی ساده است نه ادبی و خاص.
منابع مشابه
ملاحظاتی در باب تصحیحات تاریخ بیهق
تاریخ بیهق نوشته ابوالحسن علی بن زید بیهقی، از مهمترین تواریخ محلی فارسی است که در نیمه دوم سده ششم نوشته شد. چاپ انتقادی این اثر نخستین بار در 1317ش، به کوشش احمد بهمنیار و بار دیگر در 1347ش به سعی کلیمالله حسینی منتشر گردید. به رغم مقدمه و تعلیقات ارزشمند مصححان، همچنان کاستیها و ابهاماتی در هر دو چاپ وجود دارد که بعضاً از چشم پژوهشگران تاریخ و تاریخنگاری در ایران نیز پوشیده مانده است. مقال...
متن کاملنگاهی نو به ارائه جزئیات در قرآن کریم بر اساس زبان شناسی نقشگرا
تاکنون بررسیهای زبانشناختی بسیاری درباره قرآن کریم صورت گرفته است که عمدتاً در زمینه معنیشناسی و تجزیه و تحلیل متن قرآن (تحلیل گفتمان قرآن) بوده است. این پژوهش قصد دارد تا جزئیات ارائه شده در دو سوره از قرآن کریم را با رویکردی نو بررسی کند. برای این منظور با تکیه بر رویکرد نقشگرایی هالیدی به بررسی افزودههای حاشیهای سورههای مبارکه مائده و یوسف به عنوان نمونه های سورههای مدنی و مکی میپردا...
متن کاملمطالعه زبان شناختی روابط متنی در قرآن
العوی در این مقاله، نقش نظریه انسجام و مناسبت را که از جمله رویکردهای تازه در مطالعات زبانشناختی متن است و بیشتر از طرف اسپربر و ویلسون نظریه پردازی شده، در متن قرآن بررسی میکند. انسجام، روابط صوری میان پارههای مختلف متن و مناسبت، روابط و ادات انسجامی را بررسی میکنند. به دیگر سخن، انسجام، رابطه میان واحدهای زبانی (پارهگفتهها و اجزای متن) است و نظریه مناسبت، رابطهای است که نه فقط بر اساس ...
متن کاملطبقهبندی گیاهان در تمدن اسلامی: ملاحظاتی در باب برخی مفاهیم
برای بررسی دانش گیاهشناسی در تمدن اسلامی، سه دسته متن از اهمیت بیشتری برخوردارند: «کتابالنبات»ها، «کتابالفلاحه»ها و «کتابالادویه»ها یا آن دسته از متون پزشکی که عموماً بخش عمدهای از آنها به گیاهان اختصاص دارد. هر دسته از این متون مطالب خود را به شیوه و ترتیب ویژهای عرضه میکنند. بررسی این شیوهها و ترتیبها کمک میکند حتی آنجا که مؤلفان این متون به روشنی از طبقهبندی گیاهان سخنی نگفته...
متن کاملتبیینی شناختی بر استعارههای شباهتبنیاد در یازده جزء پایانی قرآن مجید
پژوهش معنیشناختی حاضر با هدف ارائه تبیینی شناختی بر زیرگروهی از استعارههای بدیع با عنوان استعارههای «شباهتبنیاد» در 11 جزء پایانی قرآن مجید به شکل توصیفی-تحلیلی انجام شده است. حوزههای مبدأ و مقصد استعارهها اساس تبیین شناختی بودهاند. استعارههای مستخرج، در تحقیق حاضر در 3 حوزة «زندگی اجتماعی»، «طبیعت»، و «ذهن» و در دو دسته شباهت «ظاهری» و «غیرظاهری» طبقهبندی شدهاند. در شباهت درکشده «...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 7 شماره 2
صفحات 167- 190
تاریخ انتشار 2019-03-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023